لینوکس چیست و چه تفاوتی با ویندوز دارد؟
از ویژگی‌های این سیستم‌عامل باخبرید؟
اینها مواردی است که می‌خواهیم در این مقاله درباره آن صحبت کنیم. پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
تصور بسیاری از افراد درباره این که لینوکس به معنی هسته سیستم عامل میباشد، صحیح است یعنی وقتی که عبارت Linux به تنهایی بکار می‌رود منظور ما همین مفهوم است. اما گروهی دیگر لینوکس را همان اوبونتو تصور می‌کنند و آن را مانند ویندوز می‌دانند که این اشتباه است. در حقیقت کل سیستم عامل لینوکس (که مثل ویندوز میباشد) GNU/Linux است که تشکیل شده از هسته لینوکس و ابزار گنو (GNU). تا اینجا ماهیت موضوع مشخص شد و پاسخ به سوال " به نظر شما لینوکس چیست؟ هسته سیستم عامل یا نام دیگر اوبونتو" داده شد.
اما پیش از آنکه بخواهیم لینوکس را معرفی کنیم باید بدانیم مفهوم سیستم عامل چیست؟
سیستم عامل (Operating System) نرم‌‌افزاری است که سخت‌افزار کامپیوتر و سایر نرم افزارهای موجود روی کامپیوتر را مدیریت می‌کند. سیستم عامل با سخت‌افزار کامپیوتر درگیر میشود و سرویس‌هایی را که برنامه‌ها می‌توانند از آنها استفاده کنند را مهیا می‌کند. پس وظیفه اصلی سیستم عامل برقراری ارتباط بین کاربر و قطعات دستگاه الکتریکی است. این واسطه‌ها به کاربر کمک می‌کند تا بتوانند به راحتی از کامپیوتر و یا گوشی خود استفاده کنند. در حال حاضر سیستم عامل‌هایی چون ویندوز، لینوکس و مک بر روی سیستم‌های کامپیوتری، رایانهها و لپ تاپ‌ها وجود دارند. برای گوشی‌های تلفن همراه نیز میتوان گفت سیستم عامل موبایل اندروید و ios جزء محبوب‌ترین آنها به شمار می‌رود.
سیستم عامل لینوکس چیست ؟
سیستم عامل لینوکس یکی از قدرتمندترین سیستم عامل‌های متن-باز موجود در بازار است. اگر میخواهید بیشتر درباره نرم‌افزارهای متن باز اطلاعات کسب کنید به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله اپن سورس (Open Source) چیست ما را مطالعه کنید.
لینوکس مدتهاست که اساس دستگاه شبکه‌های تجاری بوده، اما اکنون پایه اصلی زیرساخت‌های سازمانی است که در سال ۱۹۹۱ برای رایانهها منتشر شد. استفاده از آن برای سیستم‌های زیر بنایی خودروها، تلفن‌ها، سرورهای وب و اخیراً شبکه گسترش یافته است. قضیه از این قرار بود که سیستم عامل یونیکس در سال ۱۹۷۱ توسعه و گسترش پیدا کرد اما گران قیمت بود و مردم نمی‌توانستند به راحتی از آن استفاده کنند. به همین دلیل در سال ۱۹۹۱ تورالدز لینوکس، هسته مرکزی لینوکس را ساخت.
هسته لینوکس چیست؟
هر سیستم عاملی دارای هسته یا کرنل و رابط بین نرم‌افزار و سخت‌افزار سیستم است، در واقع میتوان گفت وظیفه انجام کارهای اساسی و پایه برعهده هسته یا کرنل میباشد. پس وظیفه هسته لینوکس، آن است که منابع سیستم را به برنامه‌های دیگر موجود در سیستم متصل کند و اگر این بخش آسیب ببیند بقیه نرم‌افزارها هم قادر به استفاده نخواهند بود.
پس به طور کلی وظایف هسته سیستم عامل لینوکس عبارت است از:
-
ذخیره سازی داده‌ها در حافظه‌ای که با دسترسی تصادفی کار می‌کند، یا در حافظه دائمی یا در فایل سیستم مجازی.
-
دسترسی به شبکه کامپیوتری
-
زمانبندی
-
استفاده از ابزارهای ورودی و خروجی مانند موس، کیبورد و فلش
-
امنیت
اما جالب است بدانید که در سیستم عامل ویندوز علاوه بر قابلیت‌هایی یک هسته، از قابلیت های دیگری به عنوان رابط کاربری نیز برخوردار است. با توجه به این موضوع لینوکس نیز همچون هسته ویندوز است که با سخت‌افزار رابطه دارد اما بخش‌های مربوط به رابط کاربری در آن وجود ندارد. قسمت‌های مربوط به نرم‌افزار و رابط کاربری در لینوکس به کمک ابزارهای پروژه گنو (GNU) صورت میگیرد و به وسیله آن، لینوکس به یک سیستم عامل کامل تبدیل شده و کاربران، آن را روی رایانه نصب و از آن استفاده می کنند؛ درست شبیه سیستم عامل ویندوز.
توزیع‌های محبوب و معروف لینوکس:
قبل از معرفی، بیایید یک دید کلی درباره خود توزیع لینوکس پیدا کنیم و ببینیم چه تعریف و مفهومی دارد؟
توزیع لینوکس چیست؟
توزیع‌های لینوکس مجموعه‌ای از نرم‌افزار و برنامه‌های کاربردی هستند که طی روندی مشخص روی رایانه نصب میشود. توزیع‌ها با اهدافی مشخص از جمله محلی‌سازی، پشتیبانی از یک معماری خاص و ... ایجاد می‌شوند. تمامی توزیع‌های لینوکس روی هسته اصلی آن ساخته شده اند و تنها بخش‌هایی شخصی سازی شده‌اند.
شاید این سوال برای شما به وجود آمده است که توزیع دقیقا چیست؟
اگر بخاطر داشته باشید در توضیح لینوکس گفتیم که لینوکس به عنوان هسته سیستم عامل میباشد و با استفاده از گنو (GNU/Linux) به یک سیستم عامل کامل تبدیل میشود. اما بنظرتان نرم‌افزارها در کجای این سیستم عامل قرار گرفته‌اند؟ چه کسی آنها را خواهد ساخت؟ این قسمت مربوط می شود به توزیع. پس توزیع، نقش نرم‌افزار در لینوکس را ایفا می‌کند.
توزیع لینوکس، همان نرم‌افزارهای سیستم عامل لینوکس است که توسط توسعه‌دهنده‌های مختلف ساخته می‌شوند. بنابراین هسته لینوکس به علاوه گنو یک سیستم عامل ایجاد می‌کند که توزیع‌های مختلف می‌توانند در آن اجرا شوند. این نکته را هم بدانید که توزیع‌ها، تنها یک نرم‌افزار نیستند و معمولا شامل مجموعه‌ای از نرم‌افزارها هستند. حالا می‌رسیم به معرفی بهترین توزیع‌های لینوکس.
توزیع‌های لینوکس بسیار هستند که ما فقط به معروف‌ترین آنها می‌پردازیم.
-
RPM-based linux
از معروف‌ترین توزیع‌های این مورد، میتوان به توزیع RedHat ،CentOS ،Fedora و SUSE اشاره کرد. توزیع‌های Redhat/Centos جزو محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌ها برای سرورها هستند.
-
Debain-based linux
در این مورد نیز، به خود توزیع Debian و توزیع معروف Ubuntu و Mint میتوان اشاره کرد که برای سیستم عامل‌های خانگی بسیار مناسب هستند. همچنین Ubuntu Server یکی از قوی‌ترین توزیع‌های لینوکس برای سیستم عامل سرور است.
از آنجا که لینوکس منبع-باز است، هیچ کس نمی‌تواند آن را بفروشد. از لحاظ نظری می‌توانید، هسته یک محیط دسکتاپ و برنامه‌های کاربردی و دیگر برنامه‌ها را دانلود کرده و خودتان آنها را نصب کنید. در عمل اجزای سیستم عامل به صورت توزیع شده، بسته‌بندی می‌شوند. اساساً، یک سیستم عامل لینوکس به روشی خاص برای استفاده آماده شده است. پس هرکسی می‌تواند توزیع‌های لینوکس را کنار هم قرار دهد، اما بیشتر آنها توسط شرکت‌ها و سازمان‌های خاص ارائه می‌شوند که ممکن است هزینه توزیع خود را بپردازند یا خدمات پشتیبانی هزینه‌ای را برای ارائه میگیرد.
توزیع‌های شناخته شده‌تر لینوکس عبارت‌اند از:
-
اوبونتو (Ubuntu)
-
دبیان (Debian)
-
کلاه قرمز (Red Hat)
-
فدورا (Fedora)
-
Oracle Linux
-
CentOS
-
Arch Linux
-
ماندریوا (Mandriva)
مزایای سیستم عامل لینوکس:
مزیت‌های لینوکس چیست؟ برای رسیدن به این سوال در ادامه با ما همراه شوید.
-
رایگان
برای استفاده از سیستم عاملی مانند ویندوز باید پول خرج کنید. همچنین برای نرم‌افزارهای جانبی آن هم نیازمند صرف هزینه هستید. در حالی که لینوکس و نرم‌افزارهای آن بصورت رایگان است.
-
داشتن امنیت
-
سریع بودن
لینوکس سیستم عاملی سبک است و همین باعث شده سرعت آن نسبت به دیگر سیستم عامل‌ها بالاتر باشد. در لینوکس چون زمانی برای راه‌اندازی منابع سیستم نظیر پردازنده، حافظه و رم صرف نمی‌شود، سرعت سیستم کاهش پیدا نمی‌کند.
-
نیاز نداشتن به نصب درایور
برای استفاده از ویندوز باید درایورهای لازم را روی سیستم نصب کنید، در حالی که لینوکس چنین نیست. زیرا بیشتر درایورهای لازم در لینوکس گنجانده شده و دیگر شما نیاز به نصب آنها ندارید.
کلام آخر:
خب دوستان امیدواریم توانسته باشیم شما را با لینوکس چیست آشنا کنیم اما به عنوان حرف آخر درباره لینوکس دو مطلب را به شما خواهیم گفت.
-
اول اینکه عیب لینوکس چیست؟
-
دوم اینکه تفاوت ویندوز و لینوکس این دو ابر قهرمان در چیست؟
مورد اول: عیب لینوکس چیست
راه‌اندازی لینوکس برای شروع می‌تواند یک کار ساده و نیم ساعته باشد. یکی از بزرگترین مشکلات این است که لینوکس تقریباً به اندازه ویندوز به روشی که دستگاه‌های جانبی آن را کنترل می‌کند (افزودنی هایی مانند مودم های USB، وب کم ها و پرینتر های جوهرافشان که به دستگاه خود وصل می کنید) نیست. حتی اگر یک چاپگر یا اسکنر کاملاً معمولی دارید، ممکن است متوجه شوید که لینوکس از آن پشتیبانی نمی‌کند: ممکن است برنامه کوچکی به نام درایور وجود نداشته باشد که به رایانه شما بگوید چگونه از آن استفاده کنید. سه راه حل برای این کار وجود دارد:
-
می‌توانید صبر کنید تا یکی از آن برنامه‌نویسان مفید آماتوری مشکل را حل کند و هسته لینوکس را اصلاح کند یا درایور آن دستگاه را بنویسد.
-
می‌توانید لوازم جانبی جایگزینی را خریداری کنید که لینوکس از آن پشتیبانی می‌کند.
-
در نهایت می‌توانید هر بار آن را اجرا کنید.
مورد دوم: تفاوت ویندوز و لینوکس
اولین تفاوت این است که لینوکس یک سیستم عامل متن-باز و رایگان بوده در حالی که ویندوز سیستم‌عاملی تجاری و متن بسته است که محصول شرکت مایکروسافت میباشد.
دوم اینکه لینوکس به راحتی ویندوز نیست و ممکن است کاربران برای نصب و استفاده از آن دچار مشکل شوند. پس ویندوز سیستم عاملی کاربر پسند است در حالی که لینوکس چنین نیست. آمار نصب این دو سیستم عامل نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد رایانهها از ویندوز استفاده می‌کنند و تنها ۵ درصد لینوکس را نصب کرده‌اند.
آخرین تفاوت در شخصی‌سازی سیستم عامل هاست. لینوکس با توزیع‌های مختلف خود این امکان را می‌دهد که سیستم عامل رایانه‌ای به کلی شخصی‌سازی شود. در حالی که ویندوز چنین امکانی را به کاربر نمی‌دهد و ظاهر و باطن همان است که مایکروسافت تعیین کرده است.
نظر شما در تصمیم دیگران اثرگذار است.
لطفا برای همراهان درسمن و بهتر شدن دوره نظر خود را بنویسید.