مهندسی نرم افزار چیست و چه کاربردی دارد؟

مهندسی نرم افزار چیست و چه کاربردی دارد؟
تاریخ بروزرسانی : 06 مرداد 1403 | تعداد بازدید : 270 | زمان خواندن مقاله : 10
پیرامون برنامه نویسی،

مهندسی نرم افزار را می توان به عنوان یکی از جذاب ترین زیر شاخه های علوم کامپیوتر در نظر گرفت که روی مباحثی همچون تست، توسعه و طراحی نرم افزار های مختلف متمرکز شده است. مهندسانی که در این حوزه فعالیت می کنند نه تنها دانش و اصول مهندسی را روی یک نرم افزار اعمال می نمایند، بلکه می توانند بهینگی کد و میزان کارایی یک سیستم را نیز تا حد قابل توجهی ارتقا دهند.

به خاطر داشته باشید که حوزه خاصی همچون مهندسی نرم افزار را می توان به عنوان یکی از مهم ترین نیاز های شرکت ها و سازمان های مختلف در نظر گرفت. بدون استفاده از چنین کارشناسانی، احتمال بروز خطا و مشکلات گسترده در دنیای برنامه نویسی بالا می رود. البته که شرکت ها، هر کدام یک دیدگاه خاص را در این زمینه دارند. به صورت عمومی، اکثر آنها به استفاده از خدمات مهندسان نرم افزار، علاقه زیادی نشان می دهند. موضوع امروز ما، چیستی و مهم ترین کاربرد های مهندسی در دنیای نرم افزار است. پس با ما همراه شوید. 

مهندسی نرم افزار چیست؟

قبل از هر چیز، بیایید چیستی مهندسی نرم افزار را مورد بررسی قرار دهیم. در واقعیت، Software Engineering یک راهکار توسعه نرم افزار به صورت مهندسی شده می باشد. زمانی که شما از پروسه طراحی مهندسی روی یک نرم افزار استفاده کنید، این راهکار را مورد استفاده قرار داده اید. به خاطر داشته باشید که میان برنامه نویس و مهندس نرم افزار، تفاوت های زیادی وجود دارد. 

شاید در نگاه اول مهندسان نرم افزار همان برنامه نویسان عادی باشند ولی مهندسی در دنیای نرم افزار خیلی گسترده تر و بزرگتر از دنیای برنامه نویسی است. بدون استفاده از مباحث پیچیده ای همچون مهندسی در دنیای نرم افزار، برنامه های شما قابلیت توسعه نخواهند داشت! این مباحث می توانند کیفیت کد و سرعت عملکرد برنامه را تحت تاثیر خود قرار دهند.

فعالیت های کلیدی در این حوزه

حتما شما هم از خود می پرسید که مهندسی نرم افزار از چه اجزایی تشکیل شده است؟ کارشناسان فعال در این زمینه اصلا باید چه مباحثی را فرا گیرند؟ در لیست زیر، شما می توانید چند مورد از مهم ترین فعالیت های مطرح شده در دنیای مهندسی از نوع نرم افزار را مشاهده کنید.

  • مدل سازی اطلاعات 
  • مدل سازی فرآیند ها 
  • بررسی پیش نیاز ها
  • طراحی
  • ساختار بندی
  • مهندسی
  • تست کردن
  • دیباگ کردن
  • پیاده سازی
  • نگهداری
     

بررسی کاربرد مهندسی نرم افزار

مهندسی در دنیای نرم افزار، کاربرد های زیادی دارد. شما می توانید این مفهوم کلیدی و پر اهمیت را در موقعیت های مختلفی مورد استفاده قرار دهید. به عنوان مثال، کارشناسان فعال در این حوزه باید نسبت به طراحی و مدیریت سیستم های نرم افزار اقدام نمایند. آنها لزوما کد نمی نویسند.

بلکه در زمینه طراحی پایه های یک نرم افزار و نقشه راه کارشناسان فعال در این زمینه اقدام می نمایند. جدا از این مسئله، آنها باید با اصول تست نویسی آشنایی کامل داشته باشند. تست کردن یک کد، قسمتی مهم در دنیای نرم افزار به حساب می آید. بدون تست اصولی، احتمال بروز مشکل برای شما بالا می رود. در لیست زیر، شما می توانید چند مورد از دیگر کاربرد های مهندسی در دنیای نرم افزار را مشاهده کنید.

  1. طراحی سیستم های نرم افزاری
  2. نوشتن کد و تست برای آن 
  3. ارائه مشاوره تخصصی به مشتریان 
  4. بررسی راهکار های نرم افزاری
  5. بررسی وضعیت امنیت یک نرم افزار
  6. بررسی فرآیند ها و بهینه سازی آنها 
  7. بررسی مقیاس پذیری و سرعت یک نرم افزار
     

فرق مهندسی نرم افزار با برنامه نویسی

ما تفاوت های موجود میان مهندسی نرم افزار و برنامه نویسی را می توانیم از دیدگاه های مختلفی بررسی کنیم. از جمله این نقاط کلیدی و مهم، می توان به مسئولیت ها، آموزش ها، تاثیر در چرخه برنامه، راهکار توسعه و مهارت ها اشاره نمود. در جدول زیر، همه اطلاعات مورد نیاز شما برای آشنایی با تفاوت های مهم این دو حوزه کاری آورده شده است. 
 

نقطه تفاوت مهندسی  برنامه نویسی
آموزش مهندسان فعال در این حوزه معمولا تحصیلات آکادمیک قوی داشته و حداقل کارشناسی خود را دریافت کرده اند.  برخی از برنامه نویسان هم مدرک دانشگاهی دارند ولی اکثر آنها به صورت خودخوان مهارت های ضروری را کسب کرده اند.
مسئولیت ها مهندسان نیاز های مشتری را بررسی و با استفاده از راهکار های مهندسی، بهترین سیستم را برای آنها توسعه می دهند. برنامه نویسان راهکار ها و دستورالعمل های توسعه یافته توسط مهندسان نرم افزار را به کد تبدیل می کنند.
چرخه حیات برنامه آنها چرخه حیات را طراحی کرده و در همه قسمت های آن حضور پر رنگی دارند. آنها فقط در یک مرحله یعنی توسعه نرم افزار فعال هستند.
مهارت ها یک مهندس باید از نظر ریاضیات و برنامه نویسی، دانش غنی داشته باشد. برنامه نویس فقط کافی است در یک زبان برنامه نویسی خاص، مهارت های کافی داشته باشد.
محل کار آنها معمولا به عنوان یک مهندس و در تیم مهندسان فعالیت می نمایند. آنها معمولا به صورت انفرادی فعالیت کرده و گاهی اوقات از مهندسان نرم افزار دستور می گیرند.

 

مهندسی نرم افزار به چه دردی میخوره

مسئله ای که ذهن خیلی از کاربران را به خود درگیر می نماید، به ضرورت استفاده از مباحثی همچون مهندسی در دنیای توسعه نرم افزار می باشد. در پروژه های کوچک، سبک و ساده، نیازی به مهندسی نیست. شما در حال طراحی یک سیستم ساده هستید که اجزای زیادی ندارد. ولی زمانی که شما در حال توسعه یک برنامه پیچیده برای یک سازمان خاص هستید، نمی توانید تکنیک های کلاسیک را به کار گیرید. در این شرایط، استفاده از مباحث پیچیده و خاصی همچون مهندسی در دنیای نرم افزار، اهمیت زیادی پیدا می نماید. این مباحث به شما اجازه می دهند تا از قبل فرآیند های مورد نیاز را به صورت دقیق زیر ذره بین ببرید و در صورت نیاز، آنها را تغییر دهید. مهندسی در دنیای نرم افزار به شما کمک می کند تا یک برنامه قابله توسعه داشته باشید که به صورت اصولی نگارش شده است.
 

عواقب بی توجهی به مهندسی در دنیای نرم افزار

بیایید فرض کنیم که شما در حال کار روی یک برنامه بزرگ برای یک شرکت چند ملیتی هستید. شما قصد توسعه نرم افزاری یکپارچه برای مدیریت و اتصال سیستم های مختلف مجموعه را دارید. در اولین مرحله باید تکنیک های مهندسی را به کار گیرید تا ساختمان داده خود را به صورت دقیق مشخص نمایید. پس از مشخص شدن فرآیند ها، نحوه انتقال اطلاعات و ثبت تراکنش ها، شما باید برنامه را طبق اصول مهندسی شروع نمایید.

اگر چند سال آینده شرکت به توسعه نرم افزار و افزودن قابلیت جدیدی نیاز داشت، شما باید بتوانید بدون پیچیدگی و دردسر، قابلیت های جدید را به آن اضافه کنید. پس مهندسی در دنیای نرم افزار کاربرد های گسترده ای دارد. عدم توجه به این مسئله، کد شما را بی دلیل پیچیده خواهد کرد.

فرصت های شغلی در این حوزه

حال که با کلیات و مباحث اولیه مربوط به مهندسی نرم افزار آشنا شدیم، بیایید فرصت های شغلی ایجاد شده در این زمینه را مورد بررسی قرار دهیم. تقریبا همه سازمان های بزرگ، کوچک، استارتاپ ها و تیم های فعال در دنیای برنامه نویسی به یک مهندس نرم افزار نیاز دارند. این نیاز غیر قابل انکار است. همانطور که گفته شد، شاید در نگاه اول و برای پروژه های ساده شما نیازی به مهندسی نداشته باشید ولی در طولانی مدت، این مسئله اهمیت زیادی پیدا خواهد کرد. 

اگر شما به آگهی های استخدام نگاهی بیندازید، متوجه می شوید که مباحثی همچون مهندسی در دنیای نرم افزار اهمیت زیادی دارند. از جمله مهم ترین فرصت های شغلی مطرح شده در این زمینه می توان به معمار برنامه، توسعه دهنده برنامه، مهندس توسعه برنامه، مدیر پایگاه داده، توسعه دهنده موبایل مدیریت پروژه و آنالیزور کنترل کیفیت برنامه اشاره نمود. پس، این مبحث اهمیت زیادی دارد و می تواند روی میزان بازدهی شما تا حد قابل توجهی تاثیر بگذارد.  

یک مهندس نرم افزار چه فعالیت هایی انجام می دهد؟

شاید همچنان فعالیت های صورت گرفته توسط یک مهندس نرم افزار، برای شما در هاله ای از ابهام قرار گرفته باشد. به صورت کلی، آنها یک سیستم را به صورت اصولی و مهندسی طراحی کرده و بر همان اساس یک معماری ایجاد می نمایند. سپس با استفاده از معماری، برنامه را نوشته و خروجی را در اختیار شما می گذارند. لیست زیر حاوی چند مورد از مهم ترین فعالیت هایی است که مهندسین نرم افزار در طول روز می توانند با آنها مواجه شوند.

  • طراحی و توسعه سیستم های نرم افزار
  • بهینه سازی برنامه 
  • افزایش سرعت کد
  • ایجاد یک معماری برای برنامه
  • بهینه سازی فرآیند های موجود در معماری
  • نگارش و تست کد 
  • ایجاد آپدیت برای برنامه 

بررسی مهارت های ضروری برای یک مهندس نرم افزار

به خاطر داشته باشید که مهارت های ضروری برای فعالیت در دنیای مهندسی، متغیر است. همه چیز به حوزه کاری وابسته است که شما در آن کار می کنید. یک مهندس نرم افزار، در اولین مرحله باید بتواند به خوبی کد بنویسد. او باید روی سیستم های عامل تسلط داشته باشد و بتواند تکنیک های کنترل ورژن را مورد استفاده قرار دهد. آشنایی با ساختمان پایگاه داده و سیستم مدیریت پروژه Agile از جمله دیگر پیش نیاز های مطرح شده در این زمینه به حساب می آیند.

آینده شغلی مهندسی نرم افزار چگونه است؟

اگر بخواهیم آینده شغلی مهندسان نرم افزار را در یک عبارت بیان کنیم، باید بگوییم فوق العاده! شاید هوش مصنوعی بتواند جای برنامه نویسان تازه وارد و افراد غیر متخصص را بگیرد ولی مباحث مهندسی شامل پیچیدگی زیادی هستند. شرکت ها همواره به مهندسان فعال در دنیای نرم افزار نیاز دارند و همین مسئله هم باعث شده تا اهمیت این حوزه کاری بالا تر رود. با فرا گرفتن مباحث مورد نیاز، شما در این زمینه به نتایج مطلوبی می رسید. 

کلام آخر

همانطور که در این صفحه مشاهده کردید، مهندسی نرم افزار مبحث مهمی به حساب می آید که می تواند پروسه توسعه یک برنامه یا نوشتن کد را متحول نماید. راهکار های مختلفی را می توان برای مهندسی در دنیای نرم افزار مورد استفاده قرار داد. این مبحث پر اهمیت و کلیدی به گونه ای طراحی شده تا کیفیت کد را تا حد قابل توجهی ارتقا دهد. البته که برای یادگیری آن، شما باید در بهترین دوره های آموزشی موجود شرکت نمایید. استفاده از بهترین دوره های آموزشی مخصوص مهندسی در نرم افزار به شما اجازه می دهد تا بازدهی مطلوبی را نیز کسب کنید.

بازار کار امروزی ما به مهندسان نرم افزار، نیاز زیادی دارد. افراد با استفاده از دوره های آموزشی حرفه ای و با کیفیت، می توانند خود را برای ورود به این بازار کار آماده سازند. البته، فرقی ندارد که شما با چه زبان برنامه نویسی کار می کنید و در چه حوزه ای تخصص دارید؛ در هر صورت آشنایی با این مباحث برایتان یک مسئله ضروری به حساب می آید. پس اگر شما هم به دنبال ارتقا کیفیت کد های خود هستید، می توانید هم اکنون نسبت به یادگیری مباحث مطرح شده در این زمینه اقدام نمایید.